اولین عملیات پیروزمندانه نیروهای نظامی ایران در تاریخ 5 مهرماه 1360 با هدف شکستن حصر آبادان در شرق رودخانه کارون انجام شد و پس از 48 ساعت به تمامی اهداف خود رسید. این عملیات سرآغازی بر عملیات های موفق نیروهای اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس بود.

 

عملیات کلاسیک نیروهای ایران، 24 روز پس از آغاز رسمی جنگ و با هدف آزادسازی مناطق اشغالی در منطقه غرب رودخانه کرخه انجام شد. نیروهای عمل کننده در این عملیات قبل از ظهر روز عملیات، به دلیل ناکامی در رسیدن به اهداف مورد نظر مجبور به بازگشت شدند.

در ساعت 3:20 دقیقه بامداد روز پنجشنبه 3/12/63 اولین موشک ایران به بغداد شلیک شد. شلیکی که به هدف خود «بانک رافدین» اصابت کرد، دولت عراق را در گیجی قرار داد؛ بطوری که این دولت را مجبور ساخت تا این اقدام را حرکتی خرابکارانه و داخلی اعلام کند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد: «ابن انفجار یک انفجار داخلی بوده است.» اما شلیک 13 موشک در مدت زمان کوتاه به کرکوک و بغداد، این دولت را مجبور ساخت تا اقدامی برای جلوگیری ازشلیک موشکهای ایران انجام دهد.

صدام حسین که به امید پیروزی سریع خود و با هدف ساقط کردن نظام نوپای اسلامی، جنگ را برملت ایران تحمیل کرده بود هر مقداری که از این نبرد می گذشت و قدرت نیروهای نظامی و نیروهای اسلام به پختگی و تکامل خود نزدیک می شد، خود را بیشتر در خطر سقوط احساس می کرد. فتح خرمشهر اوج این عظمت نیروهای جوان ایرانی بود. فرماندهی که با متوسط سن کمتر از 27 سال نیروهای ورزیده عراقی را در خرمشهر زمین گیر کرده و 19 هزار نفر از نیروهای دشمن بعثی را به اسارت در آوردند. علاوه بر آنکه بصره را نیز تحت خطر جدی قرار داده بودند. در اجلاس 4 روزه حزب «بعث» که پس از پیروزی جمهوری اسلامی ایران در خرمشهر برگزار شد. صدام حسین ضمن پذیرش مسوولیت شکستهای اخیر، استعفا داد. اگر چه این موضوع مورد پذیرش قرار نگرفت و او مجدداً به این سمت انتخاب شد. انتخابی که در پی خود، اعضای شورای انقلاب را از 17 نفر به 10 نفر کاهس داد و 8 هزار نفر از اعضای دولت عراق را عزل و 10 هزار نفر از نیروهای جدید را وارد کابینه کرد. تمامی این اقدامات از نتایج عملیات جاودان «فتح خرمشهر» بود.

در حالی که نیروهای انقلابی تلاش می کردند تا تجاوز عراق به خاک ایران را کند یا متوقف سازند اولین طرح برای ورود به خاک عراق توسط جاوید الاثر «حاج احمد متوسلیان» ارایه شد. حاج احمد با اطلاعی که از منطقه کردستان عراق داشت، طرح اشغال یک شهر مرزی کرد نشین در داخل عراق را مطرح کرد، تلاشی که می توانست نیروهای عراقی را در دو جبهه درگیر کند و فشار به مناطق جنوبی کشور را کاهش دهد، اما این اقدام با مخالفت بنی صدر خائن، رئیس جمهور وقت مواجه شد و امکان اجرا نیافت.

سه روز پس از صدور بیانیه سازمان ممل متحد، اولین قطعنامه خود را پیرامون جنگ ایران و عراق صادر کرد. قطعنامه 479 که تاریخ سوم مهرماه سال 1359 را در بالای خود دارد بلافاصله مورد پذیرش عراق قرار گرفت. در این قطعنامه سخنی از تجاوز و تنبیه متجاوز به میان آورده نشده. نکته جالب اینجاست که سازمان ملل پس از این قطعنامه 21 ماه و 15 روز سکوت اختیار کرد و زمانی مجبور شد که این سکوت را بشکند که نیروهای ایرانی عملیات غرور آفرین فتح خرمشهر را انجام داده بودند و خاک عراق مورد تهدید نیروهای ایرانی قرار داشت! سکوتی که معنایی جز حمایت از متجاوز نمی توانست داشته باشد.

در دومین روز جنگ اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به تقاضای دبیر کل وقت سازمان ملل، تشکیل جلسه داده و بیانیه ای صادر کردند. در این بیانیه در حالی که عراق در خاک ایران حملات خود را ادامه می داد، از طرفین خواسته شد که «از کلیه اقدامات مسلحانه ... دست بردارند.» اقدامی که حتی شورای امنیت سازمان ملل در صدور قطعنامه پیرامون جنگ، آن را تلویحا بی اثر دانست.

درتاریخ 10/2/1358 روزنامه کیهان نوشت: «در جریان انقلاب اسلامی ایران، عراقی ها برای جذب منابع نفتی ایران در خط مرزی ویژه در منطقه نقت خیز کرکوک چاههای جدید حفر کردند و چون رگه نفتی دو کشور در خط مرزی به هم مربوط است این عمل عراقی ها باعث خشک شدن صنایع نفتی نفت شهر شده است.»

اولین حمله شیمیایی ثبت شده در جنگ در تاریخ آذر ماه 1359 در حالی که تنها 114 روز از آغاز رسمی جنگ می گذشت در منطقه گیلانغرب صورت گرفت که به مجروح شدن تعدادی از نیروهای ایرانی انجامید، اما اولین سند پیرامون آمادگی دولت عراق برای حملات شیمیایی به 43 روز قبل بر می گردد. در تاریخ 10/8/1359 و در حالی که تنها 71 روز از آغاز رسمی جنگ می گذشت، فرمانده عملیات نیروهای عراق در غرب در گزارشی به فرماندهان عالی رتبه خود می نویسد: «عواملی که توسط یگانهای تابعه استخدام شده اند مخالف رژیم ایران هستند و در خط مقدم جبهه با پرتاب گلوله شیمیایی‏ باعث تضعیف قوای جسمی پرسنل نظامی ایران می شوند.»

اولین پیشنهاد صلح:
اولین پیشنهاد صلح یک هفته پس از آغاز جنگ توسط «صدام جسین» اعلام شد! دولت بعث که در آرزوی فتح سه روزه تهران بود‏ پس از گذشت سه هفته از آغاز حملات خود در پشت دروازه های خرمشهر زمین گیر شده بود در تاریخ 7/7/1359 خطاب به ملت عراق گفت: عراق به مقاصد ارضی خود نایل شده و کشورش مایل هست خصمومت ها را کنار گذاشته و به مذاکره بپردازد.» این پیشنهاد صلح، در میان کارشناسان سیاسی جهان، به معنای شکست عراق در تهاجم به ایران تحلیل شد.

اگر چه در منابع مختلف شلیک اولین گلوله توپ به سمت خاک ایران را از اقدامات صدام بر می شمارند ولی «حامد الجبوری» وزیر خارجه عراق در گفت و گویی با روزنامه الحیات گفت: «اولین گلوله ای که به سمت خاک ایران شلیک و جنگ شروع شد آن گلوله را ملک حسین شلیک کرد.» این موضوع حتی با تردید خبرنگار الحیات مواجه می شود، اما «الجبوری» با قاطعیت تاکید می کند «مطمئن هستم.»

X